To właśnie dzisiaj 2 lutego przypada Światowy Dzień Mokradeł, tego dnia 1971 roku w Irańskim mieście Ramsar została podpisana „Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptaków wodnych i błotnych”, zwanej Konwencją RAMSAR.

Głównym celem porozumienia jest ochrona i utrzymanie w niezmienionym stanie obszarów określanych jako „wodno-błotne”, chodzi tu szczególnie o populacje ptaków wodnych zamieszkujących te tereny lub okresowo w nich przebywające. W rozumieniu przepisów zawartych w Konwencji „obszarami wodno-błotnymi są tereny bagien, błot i torfowisk lub zbiorniki wodne, tak naturalne jak i sztuczne, stałe i okresowe, o wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub słonych, łącznie z wodami morskimi, których głębokość podczas odpływu nie przekracza 6 metrów”.

lake gd635bc539 1920

Konwencję ratyfikowało dotychczas 171 państw, które wyznaczyły 2372 obszary wodno-błotne o międzynarodowym znaczeniu. 22 marca 1978 r. dołączyła również Polska wyznaczając 19 obszarów przyrody chronionej (łącznie ponad 153 tys. ha). Na obszarze administrowanym przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Białymstoku znajduje się, aż 5 z nich:

Rezerwat przyrody Jezioro Łuknajno, jest pierwszym obszarem wpisanym na listę Ramsar w dniu 22 listopada 1978r. , zajmujący powierzchnię 1189 ha. Rezerwat położony na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego, ok. 5 km na wschód od centrum Mikołajek, w województwie warmińsko- mazurskim, w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich. Rezerwat utworzono celem zachowania jednej z największych w Europie kolonii łabędzia niemego. Utrzymywaniu się tak licznej kolonii, sprzyja duża powierzchnia jeziora i korzystne warunki siedliskowe także dla wielu innych przedstawicieli fauny.

Rezerwat przyrody Jezioro Siedmiu Wysp, wpisany na listę 3 stycznia 1984 r., zajmujący powierzchnię 1618 ha. Rezerwat położony jest w gminach Węgorzewo i Srokowo, w województwie warmińsko- mazurskim, przy granicy polsko- rosyjskiej. Znajduje się na terenie nadleśnictw Borki i Srokowo. Rezerwat obejmuje jezioro Oświn (zwane także Jeziorem Siedmiu Wysp) wraz z otaczającym je terenem – torfowiskami, trzcinowiskami, rozlewiskami, bagnami, lasami i łąkami. Występuje tu około 110 gatunków ptaków, m.in.: perkoz dwuczuby, zausznik, bąk, gęgawa, krakwa, cyraneczka, płaskonos, kania czarna, błotniak stawowy, orlik krzykliwy, orzeł bielik, derkacz i wąsatka, gęś białoczelna, gęś zbożowa, żuraw.

Biebrzański Park Narodowy, wpisany na listę 27 października 1995 r. zajmujący powierzchnię 59233 ha. Jest to największy park w Polsce obejmujący dolinę Biebrzy począwszy od ujścia Niedźwiedzicy do Biebrzy, a skończywszy na ujściu Biebrzy do Narwi. Na Bagnach Biebrzańskich gniazduje wiele gatunków ptaków związanych ze środowiskiem bagiennym. Najbardziej charakterystyczne to: batalion, wodniczka, bekasik, dubelt, kszyk, kulik wielki, biegus zmienny, żuraw, rybitwa białoskrzydła i białowąsa, puchacz, orlik krzykliwy oraz sowa błotna. Obszary Biebrzańskiego Parku korzystnie wpływają na mikroklimat, ograniczają globalne ocieplenie oraz magazynują i oczyszczają zasoby wodne regionu. Najbardziej charakterystycznym ssakiem doliny jest łoś, dla którego park jest największą ostoją w Polsce. Ich liczebność wynosi tu około 400 sztuk.

Narwiański Park Narodowy, wpisany na listę 29 października 2002 r. zajmujący powierzchnię 7350 ha. Park znajduje się na obszarze Niziny Północnopodlaskiej w Dolinie Górnej Narwi. Obejmuje odcinek doliny Narwi od Surażu na południu po Rzędzian na północy, o długości około 50 km. 90% powierzchni Doliny Narwi stanowi obszar bagienny i niedostępny dla ludzi, co stwarza doskonałe warunki do życia dla flory i fauny. Jest to jedna z ważniejszych ostoi ptaków wodno-błotnych w Polsce. W parku odnotowano obecność 203 gatunków ptaków, z czego 154 to gatunki lęgowe. Część jest zagrożona w skali światowej lub europejskiej, np.: bąk zwyczajny, batalion, derkacz zwyczajny, bekas dubelt, kropiatka, zielonka, uszatka błotna i wodniczka.

Wigierski Park Narodowy, wpisany na listę 29 października 2002 r. zajmujący powierzchnię 15085 ha. Wigierski Park Narodowy położony jest na północnym skraju Puszczy Augustowskiej. Prawie cały obszar Wigierskiego Parku Narodowego leży w środkowej części dorzecza rzeki Czarna Hańcza, dopływu Niemna. W Wigierskim Parku Narodowym obszary wodno-błotne zajmują blisko 25% jego powierzchni. Znajdują się tam 42 jeziora oraz naturalne zbiorniki wodne, których łączna powierzchnia wynosi ponad 28 km². Na obszarze parku stwierdzono występowanie około 300 gatunków kręgowców, w tym 32 gatunki ryb, 12 gatunków płazów, 5 gatunków gadów, 205 gatunków ptaków oraz 46 gatunków ssaków.

biebrza gb8192803f 1920

Musimy pamiętać, ze mokradła spełniają w przyrodzie wiele istotnych funkcji. Przede wszystkim zatrzymują wodę w środowisku, zatrzymują biogeny i zanieczyszczenia, zmniejszają efekt cieplarniany, są ważnym siedliskiem dla roślin i zwierząt, są istotnym elementem korytarzy ekologicznych, umożliwiających migrację zwierząt. To również rezerwuar wody, tak istotny przy obecnych zmianach klimatu i walki z suszą.