Pracownicy Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Białymstoku niemal każdego dnia, podczas wyjazdów w teren identyfikują naruszenia brzegów rzek i jezior. Tylko w miniony piątek (4.03.2022r.) pracownicy Zarządu Zlewni w Giżycku zauważyli 3 miejsca, gdzie prowadzone były prace bez wymaganych zezwoleń, w których zdewastowana została linia brzegowa. Sprawy zostały skierowane na policję.

Fot. Wojnowo (gmina Ruciane-Nida), rzeki Krutynia

Podczas nielegalnych działań w miejscowości Wojnowo (gmina Ruciane-Nida) zniszczona została linia brzegowa rzeki Krutynia oraz część trzcinowisk. Nielegalne prace były prowadzone na obszarach chronionych: Natura 200 - obszary siedliskowe OSTOJA PISKA, Natura 2000 - obszary ptasie PUSZCZA PISKA oraz na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego.

Kilkaset metrów dalej, także w miejscowości Wojnowo, pracownicy Wód Polskich w Giżycku  zidentyfikowali prace polegające na pogłębianiu Kanału doprowadzającego do rzeki Krutyni. W wyniku tych prac także zniszczono linię brzegową rzeki i część trzcinowisk.

Fot. po lewej nielegalne pogłębianie Kanału doprowadzającego do rzeki Krutyni, po prawej nielegalne prace przy budowie portu/przystani nad jeziorem Jagodne

Natomiast  w miejscowości Szymonka (gmina Ryn), nadal trwają nielegalne prace przy budowie portu/przystani. Port został połączony kanałem z jeziorem Jagodne, a sprawa jego nielegalnego wykonania została zgłoszona w marcu 2021 r. do Komendy Powiatowej Policji w Giżycku. Mimo trwającego postępowania właściciel działki  dalej prowadzi prace bez żadnych zgód i pozwoleń, zarówno na swojej działce, jak i w jeziorze. O tym fakcie, pracownicy Wód Polskich ponownie poinformowali giżyckich policjantów, którzy udali się na miejsce i wstrzymali nielegalne prace.   

Zgodnie z art. 475 ustawy Prawo Wodne za niszczenie lub uszkadzanie brzegów wód śródlądowych grozi kara grzywny, ograniczenia wolności lub kara pozbawienia wolności do roku. Wciąż zapadają kolejne wyroki w sprawach.  Karę dwóch tysięcy złotych grzywny wymierzył Sąd Rejonowy w Ełku mężczyźnie, który zlecił przeprowadzenia prac ziemnych w rejonie jeziora Woszczele, bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego. Mężczyzna zlecił usypanie grobli ze żwiru, czym spowodował naruszenie brzegu jeziora.  Sąd Rejonowy w Augustowie wymierzył karę 2 tysięcy złotych grzywny mężczyźnie, który zniszczył linię brzegową jeziora Żubrowo w gminie Krasnopol, poprzez wykonanie nasypu ziemi w głąb jeziora oraz usunął trzciny i zadrzewienia wchodzące w skład linii brzegowej. Prokuratura Rejonowa w Ełku prowadzi  postępowanie wobec kobiety, która zniszczyła linię brzegowej jeziora Necko w Augustowie. Nielegalne prace ziemne prowadzone były w dnie jeziora - usunięta została też roślinność wodna. Prokuratura Rejonowa w Augustowie natomiast rozpatruje sprawę mężczyzny, który usunął trzciny i zniszczył linię brzegową jeziora Necko.

Fot. Zniszczenie linii brzegowej jeziora Necko

Pracownicy Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Białymstoku stale monitorują stan linii brzegowej. Rocznie dostajemy też kilkaset zgłoszeń od mieszkańców i turystów, którzy nie mogą bezczynnie patrzeć na niszczenie brzegów rzek i jezior. Każda niewłaściwa ingerencja człowieka w linię brzegową może przyczyniać się do pogorszenia jakości wód oraz przyspieszać degradację jeziora i jego eutrofizację. Usuwając szuwary, niszczone są potencjalne miejsca lęgowe wielu gatunków ptactwa oraz środowisko życia pozostałych gromad zwierząt ściśle powiązanych z ekosystemami wodnymi m. in.: ryb, płazów, gadów, ssaków, czy owadów.

System korzeniowy roślinności strefy brzegowej pełni funkcję naturalnego umocnienia brzegów zbiorników wodnych - zapobiegając procesom erozji wodnej. Strefa brzegowa charakteryzująca się różnorodnością występujących gatunków roślin ma nieoceniony wpływ na jakość wody. Roślinność oczyszcza wody z fosforanów, azotanów, metali ciężkich oraz innych toksycznych dla zwierząt wodnych substancji, oraz   natlenia dno zbiorników wodnych co ma przede wszystkim duże znaczenie w przypadku małych, płytkich jezior.

Przypominamy, że każde działanie przy brzegach rzek i  jezior musi być uzgodnione z Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie. Usuwanie trzcin, nasypywanie piasku w celu utworzenia dzikiej plaży, budowa pomostów czy umocnień brzegów, wymaga uzyskania zgody wodnoprawnej. Wnioski o wydanie zgłoszenia lub pozwolenia wodnoprawnego, przyjmują właściwe organy administracyjne Wód Polskich: Nadzory Wodne, Zarządy Zlewni lub Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Białymstoku.

Agnieszka Giełażyn-Sasimowicz, 

rzecznik prasowy Wód Polskich w Białymstoku